Look at that (LAT)
Deze oefening is voor honden die moeiten hebben met bepaalde prikkels. Dit kan zijn pups die het zien van andere honden spannend vinden, pubers die dolenthousiast worden bij het zien van een ander en er heen willen gaan, bange honden die willen vluchten of uitvallen… alle honden leren meer ontspannen te kijken naar dingen. Die prikkels kunnen van alles zijn: honden, katten, auto’s, vogels of fietsers. Alles dat jouw hond kan triggeren om te reageren. Reageren hoeft niet altijd uitvallen te zijn, dit kan ook zijn dat je hond wil vluchten, bevriest of gek gaat doen (fiddle about). Wanneer je hond gefixeerd raakt loopt de spanning op. Zo hoog dat ze op een gegeven moment als een magneet naar de trigger toe getrokken kunnen worden. Maar het kan ook zijn dat ze willen vluchten van een bepaalde trigger uit angst en andere honden kunnen weer bevriezen door bijvoorbeeld plat op de grond te gaan liggen of sluipen.
Door LAT kun je de hond helpen om te leren gaan met een prikkels. Door iets leuks en/of lekkers aan een spannende prikkel te koppelen kunnen we een situatie neutraal of zelfs prettig maken. Dit vraagt veel oefening. Belangrijk is hierbij dat we de juiste afstand gaan uitzoeken. Je wil niet te dichtbij komen want dat raak je over threshold, dit betekent dat je over de grens gaat van je hond. Je wil oefenen under threshold, onder de grens van uitvallen, vluchten of bevriezen. De hond moet de prikkel nog wel zien maar moet openstaan om snoepjes nog aan te nemen en contact te kunnen maken met jou. Lukt dit niet dan ben je te dichtbij en heb je meer afstand nodig. In mijn boek: “Je hond beter begrijpen” heb ik een hoofdstuk gewijd aan de veilige afstand voor je hond.
Die afstand kan per prikkel en per dag verschillen. Als de stress-emmer van je hond voller is dan is de kans groter dat de afstand dus ook groter moet zijn. Ook kunnen honden een andere reactie hebben per prikkel. Bijvoorbeeld, grote zwarte honden zijn moeilijker als kleine witte honden. Of vrouwen met blonde haren zijn moeilijker als mannen met bruine haren. Maak daarom een lijst met alle prikkels waar je hond op kan reageren. Vervolgens gaan we aan de slag met de makkelijkste prikkel of zelfs eerst iets dat niet eens een prikkel is voor je hond. Dit kan helpen om een goede basis te leggen. Jij en je hond kunnen zo wennen aan de oefening en een goede emotionele respons krijgen.
Wat heb je nodig:
Heel veel kleine stukjes voer die van hoge waarde zijn voor je hond. Je hebt er heel veel nodig dus neem er altijd genoeg mee! We gebruiken ook een markeer woordje. Hiermee markeren we met stem het juiste moment dat we graag willen zien. Hiervoor kun je het woordje “Yes” gebruiken. Na het woordje Yes komt altijd een snoepje.
Stap 1: Oefen thuis een markeer woordje. Dit is hetzelfde principe als een clicker. Alleen is mijn ervaring dat voor veel gevoelige honden de clicker een stoorzender is. Honden ontvangen geluiden anders als ons en het kan daarom zelfs tegen je werken bij sommige honden.
Ook is het zo dat het voor jouzelf een gedoe kan zijn. Op de hond letten en timen, dat terwijl je de lijn ook nog vasthebt. Een markeer woordje doet precies hetzelfde alleen hoef je het maar te zeggen. Voor veel honden prettiger en voor begeleiders makkelijker. Je kan hem ook nooit vergeten want je stem heb je immers altijd bij. Het woordje “Yes” vind ik zelf fijn om te gebruiken. Ook komt deze al meerdere keren terug in eerdere oefeningen en je hond is er al aan gewend.
Je gebruikt het woordje om te markeren welk gedrag gewenst is. Dit helpt je veel beter te timen en je leid je hond zo ook niet af. Want dat is namelijk precies wat je niet wilt! We willen de hond JUIST motiveren om naar de prikkel te KIJKEN. Daar zit het hem namelijk in. Je hond leert dat een prikkel betekent dat er iets leuks of lekkers gaat gebeuren. Zo conditioneer je hem om rustig te kijken en in te checken bij jou. In mijn praktijk is deze oefening een groot succes en het heeft al honderden honden geholpen om meer ontspannen te zijn.
Stap 2: Het markeergeluidje is nog nieuw voor je hond. Daarom is het eerst belangrijk dat we aanleren dat “Yes” betekent dat er iets lekkers aankomt.
Je gaat dit drie keer per dag oefenen in huis. Roep je hond bij je en zeg het woordje “yes”, meteen daarna als hij voor je staat geef je een voertje. Dit herhaal je 10x achter elkaar, op een rap tempo achterelkaar. Doe dit een week lang!! Let op je intonatie. Zeg het duidelijk maar overdrijf niet, ben ontspannen.
Hou de snoepjes in een tasje waar je makkelijk aan kan. Niet in je zakken en niet in je handen houden, dit belemmert het oefenen en leidt de hond af. Hou je hand ook niet in het zakje maar naast je lichaam. Yes -> pak een voertje en geef -> hand langs je lijf -> herhalen. Zeg alleen Yes en niet eerst de naam van je hond of iets anders.
Stap 3: Heb je dit in huis een week lang geoefend dan ben je klaar om buiten te starten. Begin eerst bij een makkelijke prikkel. Dit doe je om het weer eerst in het systeem te krijgen. Je kan als tussenstap ook al eens in de tuin gaan oefenen. Leg iets geks neer op de grond dat er normaal niet ligt. Een hoopje dekens of een jas bijvoorbeeld, zoiets vinden ze vaak wel heel gek.
Als je hond naar een prikkel kijkt zeg jij “Yes”. Kijkt de hond je niet aan dan geeft dat niets. Breng het voertje gewoon rustig naar de mond van je hond. Pakt hij het voetje niet aan dan ben je te dichtbij en is de prikkel te spannend. Neem afstand en probeer het later nog eens.
Kijk de hond naar een prikkel dan zeg je “Yes” en beloon hem. Nu is het zien van een prikkel nog onprettig maar door deze oefening zal de prikkel de voorspeller worden van iets lekkers en aandacht komt weer bij jou. Kijkt de hond na het aannemen weer rustig dan zeg je weer “Yes” en beloont je hond voor het kijken wanneer hij naar jou toe draait.
Je zult merken dat het overtijd beter zal gaan. Hou goed zijn lichaamstaal in de gaten en let op signalen dat je hond steeds meer gaat ontspannen. Onthoud dat als je hond niet meteen naar je kijkt je gewoon even rustig doorgaat. Je zult merken dat als je niet te dichtbij staat de hond al snel meer zal gaan ontspannen.
Stap 4: Heb je de vaardigheden goed onder de knie en begrijpt je hond hoe het spel werkt? Dan ben je klaar om het buiten te gaan oefen met een iets moeilijkere prikkel. Begin eerst met de makkelijkere prikkels en bouw zo steeds meer op met moeilijkere prikkels. Is je hond niet onder de indruk van mensen dan kun je eerst met mensen oefenen, vogels, vee, enz
Waarborg altijd de veilige afstand van je hond en hou goed in de gaten hoe vol zijn stress-emmertje zit. Is een prikkel te dichtbij of zit de emmer al te vol, sla dan over. Wacht liever voor een goed oefenmoment en vergoot de kans op succes. Hoe meer succes ervaringen hoe beter het zal gaan.
Stap 6: Stop op het hoogtepunt en oefen niet te lang door. Weet waar de grenzen van je hond liggen. Te lang door trainen kan juist zorgen voor een negatieve ervaring. Eenmaal thuis kan je hond alles weer verwerken. Dit stukje is net zo belangrijk. Rust na een sessie is een must. Het kan helpen om je hond dan iets te knagen aan te bieden.
Wanneer de oefening goed gaat kun je de tijd tussen het yes moment steeds meer uitbreiden. Hond kijkt naar prikkel -> 1234 sec -> yes -> lekkers. Gaat dat goed dan 5-6 sec – 8 sec – 11 sec enz. Je hond zal steeds meer ontspannen kunnen kijken, hoe moeilijker de prikkel hoe meer je mag helpen. Maar onthoudt dat je altijd de yes in kan zetten op momenten dat je merkt dat de hond het lastig heeft. Kijkt de hond naar de prikkel en dan meteen naar jou uit zichzelf dan beloon je voor het inchecken bij jou, dit is een goed teken. Mijn ervaring is dat honden op een gegeven moment zo goed hierin zijn dat ze geen yes meer hoeven, ze zien de prikkel en hebben dan geleerd dat het oké is en snuffelen lekker verder.
Belangrijkste is dat je jouw hond ondersteunt en helpt waar nodig. Wil je hond niet oefenen maar gewoon de afstand vergroten dan doen we dit ALTIJD!! Want dit is waar het om gaat. Dat je hond leert dat hij een keus heeft en niets met die enge of spannende prikkel hoeft, hij kan gewoon nette hondentaal inzetten en de situatie verlaten. Dit is mega goed en als je hond afstand wil nemen doe je dat altijd. Autonomie hierin zal je hond leren dat jij het fijnste mens ever bent die begrijpt wat hij nodig heeft. Je hond gaat jou vertrouwen dat jij voor hem goede en fijne keuzes maakt en het wandelen zal steeds meer ontspannen gaan, je snapt elkaar en dat is goud.