3.1 Waarom verrijking zo belangrijk is

Verrijking, wat is het

Verrijkingen kan je op verschillende manieren aan je hond aanbieden. Dit kan onder andere door een verrijkte omgeving te maken in en om het huis of op locatie. Je kan een omgeving opzoeken die verrijking aan de hond biedt en je kan verrijkingen aan je hond geven door middel van: puzzels , snuffelspellen , voerspellen en tegemoet komen aan natuurlijke gedragingen. Verrijking is iets dat toevoegt aan het leven van de hond en wat de hond zeer bevredigend vindt. Het voldoet aan natuurlijke behoeftes en het geeft een goed gevoel. 

Het stimuleert nieuwsgierigheid, zelfredzaamheid en het zelfvertrouwen. Ze leren zelf betere keuzes te maken. Het zorgt ervoor dat de hond voldaan wordt aan zijn natuurlijke behoeftes. Het kan probleem gevend gedrag voorkomen en zorgt ervoor dat honden zich niet gaan vervelen. Honden zouden op dagelijkse basis de kans moeten krijgen op verrijking in hun leven, in een vorm die bij hun past. Honden houden ervan om dingen na te jagen, graven, snuffelen, rondslenteren, kauwen, likken en dingen kapot te trekken, om maar een paar voorbeelden te noemen. Het zit in het DNA van onze honden. Honden waarvan de hersenen niet goed worden gestimuleerd zullen zich minder goed ontwikkelen. 

Deze gedragingen zijn heel bevredigend voor  honden en ze genieten ervan, het is leuk! Voor hun psychische en mentale gezondheid is dit van groot belang. Het is dus aan ons om aan deze natuurlijke behoeftes tegemoet te komen en zo te zorgen dat onze honden lekker in hun vel zitten. Te veel honden hebben een saai leven. Ze worden drie keer per dag uitgelaten voor een doelgerichte poep- en plas beurt. Veel honden wordt het zelfs ontnomen om te snuffelen tijdens een wandeling, want dit wordt ervaren als irritant. Ze krijgen twee keer eten in hun voerbak en that’s it. De begeleider gaat werken en van de hond wordt verwacht dat die heel de dag “braaf” thuis slaapt. 

Dit mag niet de standaard zijn. Dat het leven zo een hondenleven lang dag na dag aan ze voorbij gaat. Naar mijn mening is het een vereiste dat als je een hond in je leven haalt je ook aan zijn behoefte moet kunnen voldoen. Jij hebt gekozen voor een hond en de hond niet voor jou. Leven met de mens en zijn omgevingen kan heel stressvol zijn voor honden. We verwachten zo veel van ze in onze drukke maatschappij. Dit kan heel frustrerend zijn. Verrijking geeft de hond de kans om even los te komen van alles wat moet en in hun eigen wereld vrij te kunnen zijn. 

Vrij om ongestoord te zoeken naar voertjes, een lekkere Kong te eten, nieuwe dingen te ontdekken , nieuwe plekken , de hersenen te laten werken, verkennen van objecten en echt helemaal hond te kunnen zijn. Honden zijn van nature nieuwsgierige wezens, hun zintuigen moeten geprikkeld worden. 

Een verrijkte omgeving:
Is een plek waar je aan de natuurlijke behoeftes van je hond kunt voldoen. En een plek waar zintuigen gestimuleerd  worden zoals: geur, tast, smaak, zicht, geluiden maar ook verschillende ondergronden en op dingen klimmen. Je kunt zo’n plek thuis zelf makkelijk maken. Verzamel verschillende spullen van verschillende plekken. En stal ze thuis uit. Dit mag binnen of bijvoorbeeld in de tuin. Laat de hond hier op zijn eigen tempo doorheen lopen en snuffelen. De hond bepaalt of hij blijft of gaat. 

Zaken waar je rekening mee moet houden zijn: 

  • Veiligheid, zorg dat de hond zich niet kan bezeren aan deze objecten 
  • Als je niet wilt dat iets stuk gaat of vies wordt gebruikt het dan niet hiervoor 
  • De hond bepaalt zelf hoe die beweegt 
  • Niet lokken 
  • Leid je hond niet af 
  • Ben stil 
  • Geen riem


Je hebt tegenwoordig zelfs snuffeltuinen waar je met de hond heen kan gaan. En plekken waar ze binnen hele snuffel ruimtes hebben die alle zintuigen prikkelen. Dit is echt een fantastische ervaring voor honden. Mijn cliënten kennen de verrijkte omgeving ook wel als mijn vuilnisbelt die ik meeneem tijdens een consult.

Een verrijkte omgeving kan ook een plek zijn waar je heen gaat met je hond. Je kan bijvoorbeeld naar een plek gaan waar die dag markt geweest is, als alle mensen en kramen weg zijn. Hier kan je hond rond snuffelen en ontdekken. Naar een winkelstraat voordat de drukte komt of erna kan ook een goede optie zijn. 

Ander plekken kunnen zijn:

  • Het strand 
  • Bos en natuurgebied 
  • Schoolplein zonder kinderen 
  • Vers gemaaide groenstrook 
  • Snuffeltuin 
  • Tuin van kennissen 
  • Stallen
  • Weilanden waar dieren hebben gestaan 


Snuffelen kalmeert de hond en brengt de hartslag naar beneden. Honden beleven de wereld voornamelijk door hun neus. Een verrijkte omgeving zorgt ervoor dat de hond moet vertragen en dit is dus extra prettig bij stuiterballen. Sommige honden kunnen het heel spannend vinden, forceer ze nooit! Het kan zijn dat ze meer tijd nodig hebben en liever willen observeren van een afstand. Geef ze daar dan ook de tijd voor. Wil een hond meteen weg dan luister je hier naar. Probeer het een paar dagen later weer een keer. Je zult merken als je de hond op zijn eigen tempo laat verkennen hij steeds meer durft en kan. Het zelfvertrouwen gaat groeien en de hond leert betere keuzes te maken. 

Afwisseling is belangrijk. Het is echter wel belangrijk dat je nieuwe dingen of plekken afstelt op het kunnen van jouw hond. Je kan nieuwe voorwerpen neerleggen om de hond te blijven stimuleren. 15 minuten snuffelen in een nieuwe omgeving is net zo intensief als 30 minuten snuffelen in een bekende omgeving. Een verrijkte omgeving is goed voor alle soorten en maten honden. Jonge honden leren ontdekken en je stoomt ze klaar voor de wereld. Puber honden leer je te vertragen en te focussen. Oudere honden kun je zo fit houden en angstige of verlegen honden krijgen meer zelfvertrouwen. Daarnaast werk je aan jullie band en is het altijd inzetbaar, ongeacht de leeftijd of het ras. 


Verrijking in de vorm van beweging:
Verrijking in de vorm van bewegingen is iets wat zeker niet over het hoofd gezien mag worden. Sommige honden zijn van nature waterratten, ga regelmatig met deze honden zwemmen. Je hebt speciale zwembaden voor de hond waar ze 1 op 1 met hun begeleider of alleen kunnen zwemmen. Andere honden vinden graven heerlijk. Dan is het erg leuk om een stukje in de tuin af te zetten waar dit kan. Je kan ook een kinderbadje vullen met zand waar de hond heerlijk zijn gang kan gaan. Sommige honden vinden stufficide een fijne uitlaat klep. Dit is het uit elkaar trekken van knuffels. Dit is natuurlijk gedrag waar je aan tegemoet kan komen. Juist door je hond regelmatig een knuffel te laten slopen als hij dit leuk vind kan je voorkomen dat je kussen of andere dingen er aan gaan.  Andere dingen kunnen zijn:

  • Vee drijven 
  • Speuren 
  • Jagen (nep prooi)
  • Natural agility  


Verrijking in de vorm van voerspellen, zoekspellen en snuffelspellen:

Voeren uit een voerbak kan iedereen. Maar wist je dat honden vaak een veel voldaner gevoel hebben als ze naar hun eten hebben moeten zoeken ( telt niet voor alle honden ). Er zijn tal van manieren om aan deze behoefte te voldoen. Je kan veel attributen kopen maar je kan er ook makkelijk zelf maken. Let er ook hier weer bij dat je kijkt naar jouw hond zijn individuele behoeftes. Wat vind deze prettig en leuk?

 Je kan een kartonnen doos vullen met papieren proppen en daartussen voer verstoppen. De hond mag deze dan op zijn eigen manier bemachtigen. Deze vorm van verrijking staat hoog op het lijstje van mijn honden. Ze scheuren en zoeken vol overgave naar het lekkers. Let wel op: wil je ooit nog een puzzel maken van een kartonnen doos dan is het aan te raden deze optie daar voor te bewaren zodat de hond de doos niet sloopt. Zo niet, lekker laten gaan die joekels! Je kan lege flessen gebruiken om lekkers in te doen of eierdoosjes. Handdoeken oprollen met lekkere brokjes erin. Je kunt ook lege make-up doosjes of wc rolletjes gebruiken. Wees creatief er zijn veel manieren om voer aan te bieden. 

Attributen kun je ook kopen. Mijn favoriete zijn: Kong Wobbler, Kong, Kong Gyro, Trixie Snake, snuffelmat en de Green. Maar er zijn er nog veel meer te koop. Ik spaar ze allemaal!! Honden genieten er zo van om lekker bezig te zijn met hun eten. 

Maar ook kauwen en likken behoort tot natuurlijk gedrag van onze honden. Kauwen kalmeert honden en geeft ze een prettig gevoel dus het is belangrijk dat ze hier ook regelmatig de kans toe krijgen. Na het eten hebben honden een langer voldaan gevoel als ze nog iets te kauwen hebben. Ik probeer daarom zo veel mogelijk tegemoet te komen aan deze behoeftes door ze iets te kauwen te geven na een maaltijd. Een Kong die je moet vullen is hier een perfect speeltje voor. Ze krijgen zo hun maaltijd binnen en kunnen lekker kauwen. De Kong kan ook bevroren gegeven worden en de hond kan al likkend bij het voer en lekkers komen. Win win dus! Andere mogelijkheden zijn: 

  • Bevroren fruit 
  • Varkensoren 
  • Himalaya staaf 
  • Mergpijpje met bijvoorbeeld pindakaas in
  • Bullen pezen 
  • Koffiehout kauwwortel
  • Runderhuiden
  • Andere natuurlijke kauw materialen 


Voerspellen/zoekspellen die je buiten kan doen zijn makkelijk in een wandeling toe te passen en zorgen er voor dat elke wandeling weer een feestje is. Je kan tijdens het wandelen lekkers op een omgevallen boom verstoppen of tegen een boom aan. Lekkers in hoog gras verstoppen. Maar ook in en om je huis kan je voer voor je hond uitstrooien. Verspreid zijn maaltijd of lekkers eens door de woonkamer of tuin. Of verstop lekkers op plekjes in huis en laat je hond die opzoeken. 

Verrijking in de vorm van puzzels:
Er zijn super veel leuke puzzels die je met je hond kan doen. Puzzelen draagt bij aan het zelf oplossend vermogen. Je kunt puzzels kopen of zelf maken. Het is belangrijk dat puzzels goed en op niveau aangeleerd worden. Je wil frustratie voorkomen doordat je te snel te werk wilt gaan en te veel van je hond verwacht. Goede puzzels hebben vaak een opbouw in de verpakking erbij zitten. Je kan puzzels gebruiken als verrijking met lekkere voertjes maar je kan ook hele maaltijden in puzzels geven. TIP: verdeel porties van maaltijden in kleinere porties zodat je ze ook kan gebruiken in puzzels of bij spellen. Op ‘Hersenwerk voor honden’ kun je inspiratie vinden, maar nog leuker is het om een privé les te boeken. Zo leer je precies wat het inhoud om met je hond op de juiste manier te puzzelen. Een cadeau voor je hond en jezelf! 

Elke hond is anders en elke hond heeft zo zijn eigen behoeftes. Pas verrijking daarom altijd toe op maat van jouw hond. Leer nieuwe dingen stapsgewijs aan op het tempo dat bij jouw hond past. En het spreekt natuurlijk voor zich, veiligheid voorop. Sla niet door, je kan ook te veel doen met je hond. Het draait allemaal om balans. 

Opdracht:
Ik daag jullie uit om allemaal aan de slag te gaan met verrijking en hier filmpjes en foto’s van te maken. Je mag mij taggen in jullie post en dan kies ik er een aantal uit die ik zal delen op de Facebook pagina en op Instagram. Ik ben heel erg benieuwd naar jullie ideeën. Verras mij!